Çocuğunuz 6-7 yaşlarındayken süt dişleri düşüp, yerlerine daimi dişleri sürmeye başlar. Bu süreç biraz daha erken ya da geç de olabilir. Her çocuğun kendi kalıtsal özelliklerinden ötürü bu süreç değişebilir. Yeni çıkan dişlerin simetrisi ya da sıralaması, dişlerin ne zaman sürdüğünden daha önemlidir. Çoğunlukla ağızda ilk görünen daimi dişler alt ön dişlerdir. Ancak bazı çocuklarda 6 yaş dişleri adı da verilen birinci büyük azı dişleri de ilk süren daimi dişler olabilir.

Çocuğunuz 13 yaşına geldiğinde daimi dişlerinin büyük kısmı ağızdaki yerlerini almış olur. 3. büyük azı dişleri 17-21 yaşları arasında sürerler. Ancak bazı kişilerde 3. büyük azılar hiç gelişmemiş olabilir. Sıklıkla bu dişler gelişmiş olsa da doğru pozisyonda olmadıkları ya da ağızda yer olmadığından süremezler ve gömük olarak kalırlar.

Daimi Dişlerin Bakımı

Çocuğunuz 6-8 yaşına gelene kadar diş fırçalama konusunda yardımınıza ihtiyacı vardır. Sabah ve yatmadan hemen önce olmak üzere günde en az iki kez bu konuda ona yardımcı olmalısınız. Çocuğunuzun dişleri (özellikle de büyük azılar) üzerinde yiyecek artıklarının kalmamasına dikkat etmelisiniz. Çünkü büyük azı dişleri üzerinde yiyecek artıklarının saklanabileceği girinti ve çıkıntılar çok fazladır.

Çocuğunuzun ağız ve diş sağlığı için birkaç tavsiye:

• Yumuşak, naylon kılları olan diş fırçası üzerine bezelye tanesi kadar fluoridli diş macunu sürerek kullanabilirsiniz.
• Çocuğunuza diş macununu yutmaması için köpükleri nasıl tükürebileceğini öğretmelisiniz.
• Çocuğunuzun iki dişi birbirine değer pozisyonda çıktığında diş ipi de kullanmaya başlamalısınız. Çocuklar 9 yaşına geldiklerinde kendi kendilerine diş ipi kullanabilecek beceriye erişebilirler. Diş ipi kullanımı ile diş fırçasını ulaşamadığı diş aralarına ulaşılarak çürüklerden korunmuş oluruz.
• Çocuğunuzun yeterli miktarda fluorid alıp almadığı konusunda diş hekiminiz ya da çocuk doktorunuz ile görüşebilirsiniz.

Çocuğunuzun Dişlerinin Beslenme ile Bağlantısı

Çocuğunuzun diş sağlığı için ne yediği kadar, ne zaman ve ne sıklıkla yediği de önem taşır. Dengeli beslenme uzun süreli diş sağlığı (uygun gelişen dişler ve sağlıklı dişetleri) için önemlidir.

Karbonhidratlı yiyeceklerin ağızda ya da dişler üzerinde uzun süre kalmaları diş çürüklerine neden olur. Ağız içinde bulunan bakteriler, bu karbonhidratlarla beslenerek asit oluşturur. Bu aist ile dişin mine tabakasına etki ederek çürük oluşumunu başlatırlar. Öğünler arası geçen sürede tükürük bu asidin etkisini ortadan kaldırmaya yarar. Sık yeme alışkanlığı ağzın asidik kalmasına neden olarak diş çürüklerine yatkın hale gelmesine neden olur.

Atıştırma ve yemek zamanları hakkında tavsiyeler:

• Çocuğunuza atıştırması için taze meyve, sebze ya da peynir gibi sağlıklı yiyecekler verin.
• Şeker içermeyen ya da şeker katılmamış yiyecekler satın alın.
• Şekerli ya da nişastalı yiyecekleri atıştırma olarak değil, yemeklerden sonra servis edin.
• Çocuğunuzu dişlerini yedikten sonra fırçalama sözüne rağmen yapışkan yiyeceklerden uzak tutmalısınız. Çünkü bu yiyecekler dişler arasına ve diş yüzeylerindeki girintilere girerler ve uzaklaştırılmaları zordur. Sizi şaşırtabilir ancak bu yiyeceklerden bazıları şunlardır: kremalı kurabiyeler, incir, krokan, yulaflı kurabiyeler, fıstıklı kurabiyeler, sade çörekler, patates cipsleri ve krakerler.
• Daha az atıştırmasını önermelisiniz. Sık yenen yiyecekler sonunda, ağzındaki asit miktarı artar ve uzun süre bu şekilde kalır.
• Çocuğunuz atıştırdıktan sonra dişlerini fırçaladığından emin olmalısınız. Bu mümkün değilse su ile birkaç kez ağzını çalkalatmalısınız.
• Çocuğunuzu xylitol içeren ya da şekersiz sakızlar almaya yönlendirmelisiniz.
• Çocuğunuza yatmadan hemen önce süt, meyve suyu ya da asitli içecekler vermemelisiniz.